Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın iç hukukta tutukluluklarına itiraz etmek için etkili bir yardım alamadıkları gerekçesiyle yaptığı başvuruyu karara bağladı ve Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 5. maddesinin 4. fırkasını ihlal ettiğine hükmetti.
Demirtaş ve Yüksekdağ’ın “özellikle cezaevi yetkililerinin avukatlarıyla yaptıkları görüşmeleri izlemelerinden ve avukatlarıyla paylaştıkları belgelere el koymalarından şikâyet ettiği” bildirilmişti.
Euronews’in haberine göre AİHM tarafından yapılan açıklamada, bu uygulamaların 15 Temmuz’un ardından çıkarılan bir kararnameye dayandırıldığı belirtildi. “Başvuranlar, Sözleşme’nin 5. maddesinin 4. fırkasına (tutukluluğun hukuka uygunluğunun hızlı bir şekilde incelenmesi hakkı) dayanmaktadır” denildi.
Verilen karara göre Demirtaş ve Yüksekdağ, iç hukukta tutukluluklarına itiraz süreçleriyle ilgili hak ihlaline uğradı.
AİHM, SERBEST BIRAKILMALARI GEREKTİĞİNİNE KARAR VERMİŞTİ
AİHM, Kasım 2018’de, o tarihte 2 yılı aşkın süredir cezaevinde olan Demirtaş’ın tutukluluğunun hukuka aykırı olduğuna ve haklarının ihlal edildiğine hükmederek serbest bırakılmasını istemişti. Erdoğan ise “Karar bizi bağlamaz” demişti. Erdoğan’ın bu sözlerinin ardından Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi, Demirtaş’ın tahliye talebini reddetmişti. AİHM kararından 2 hafta sonra ise Demirtaş’ın daha önce “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla aldığı 3 yıl 6 aylık ceza onanmıştı.
Eylül 2019’da Demirtaş, AİHM kararına uygun olarak ana davadan tahliye edilmişti. Avukatları “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçundan verilen cezanın infazını hesaplayarak Demirtaş’ın tahliyesini istemişti. Hesap kabul görmüş ancak 20 Eylül 2019’da Demirtaş hakkında Kobane olayları nedeniyle bir soruşturma daha açılmış ve tutuklanmasına karar verilmişti.
İKTİDAR TEMSİLCİLERİ KARARI TANIMADIĞINI SÖYLEDİ
AİHM Büyük Dairesi, Aralık 2020’de de hak ihlali kararıyla birlikte Selahattin Demirtaş’ın derhal serbest bırakılmasına hükmetmişti. Erdoğan ise karardan bir gün sonra “AİHM, bizim mahkemelerimizin yerine geçecek karar veremez. AİHM kararı iç hukuk yolları tükenmeden almıştır” demişti.
Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da karara ilişkin “Hiçbir anlamı yok” derken, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli “Tanımıyoruz, takmıyoruz” şeklinde açıklamalarda bulunmuştu.
